1e jaargang no. 1 – februari 1970

Op 4 februari j.l. was het 80 jaar geleden dat Christophorus Henricus Dederikus Buys Ballot te Utrecht is overleden. Hij werd op 10 oktober 1817 als zoon van de predikant Antonie Jacobus Buys Ballot en Geertruida Francoise Lix-Raaven te Kloetinge geboren. Na zijn gymnasiale opleiding te Zaltbommel zette hij zijn studie voort aan de universiteit te Utrecht. Hij werd daar in 1844 lector in de scheikunde, mineralogie en geologie. Drie jaar later kreeg hij zijn benoeming tot hoogleraar in de wis- en natuurkunde. Dit professoraat heeft hij tot in 1887 vervuld. Door zijn wetenschappelijk werk heeft hij zich een blijvende plaats verworven in de rij van de grote Europese geleerden. Als een van de grondleggers van de meteorologie als wetenschap, heeft hij door het inrichten, algemeen invoeren en stelselmatig bekendmaken van weerkundige waarnemingen het praktisch nut van deze wetenschap voor zijn tijd, nu en voor de toekomst verzekerd. In 1848 begon hij samen met dr. Krecke met het doen van weerkundige waarnemingen.

Dit resulteerde in een benoeming tot hoofd van het, op zijn voorstel te Utrecht gestichte, Koninklijk Metereologisch Instituut. Zijn bekendheid werd aanmerkelijk vergroot met de totstandkoming van een wet, die de naam “Wet van Buys Ballot” draagt. In deze wet zijn de regels vervat tot het voorspellen van de vermoedelijk op handen zijnde windrichting. Door zijn studies en werken, die onder zijn leiding zijn tot stand gekomen, heeft hij veel bijgedragen tot meer veiligheid in de scheepvaart en een kortere reisduur van en naar Indië. Het is dan ook terecht dat reeds jaren lang zijn portret, op een plaquette vereeuwigd, zijn geboortehuis in Kloetinge siert.

L.J. Abelmann.

(archivaris)