Kerkschilder Pieter Geraedts - André van Noort

Van Noort doorzoekt daarvoor de openbare gedeelten van het archief van de r.k. Parochie in Goes.

Een (klein) deel van het archief van de r.k. Parochie te Goes 

Hij is archivaris in Leiden en uit hoofde van die functie heeft hij al diverse publicaties op zijn naam staan, zoals Warmonds Boerderijenboek uit 2012. Over Geraedts publiceerde hij ook al eerder (klik hier). Zijn onderzoek naar de kerkschilder betreft een hobby.

Naslagwerk

Hij is begonnen aan een uitgebreider onderzoek, omdat hij gemerkt heeft dat er vraag naar is. Uit zijn artikel op de website over de Limburgse kerken wordt vaak geciteerd (overigens meestal zonder bronvermelding) en ook rechtstreeks krijgt hij vragen. Belangstelling is er bijvoorbeeld van de kant van veilinghuizen. Het moet een allesomvattend naslagwerk worden, hij heeft zich ten doel gesteld van al het werk van Geraedts afbeeldingen te maken en hierbij beschrijvingen te leveren. Hij interviewde ook de weduwe van Geraedts en heeft nog steeds contact met zijn zoon, wat hem een schat aan ook persoonlijke informatie oplevert.  

Hoge productie

Pieter Geraedts (1911 - 1978) werd geboren in Rheden en woonde het grootste deel van zijn leven in Warmond.

Pieter Geraedts

Zijn productie was onvoorstelbaar groot, zeker als je bedenkt dat het vaak om zeer grote muurschilderingen gaat en dat hij alles in zijn eentje deed. In kerken overal in Nederland kom je zijn werk tegen. Van alleen al de kruiswegstaties (met elk uiteraard veertien staties!) zijn er al zo'n dertig van hem bekend. Naast zijn kerkschilderingen maakte Geraedts ook nog portretten, zeker tweehonderd.

Een deel van de kruisweg door Pieter Geraedts in de r.k. kerk te Goes, foto André van Noort

Muurschildering door Pieter Geraedts in de r.k. kerk te Goes, foto André van Noort 

Detail van een muurschildering door Pieter Geraedts in de r.k. kerk te Goes,
foto André van Noort 

In het zeer uitgebreide en complete archief van de parochie is heel wat bewaard gebleven van het werk van Geraedts, zoals het ontwerp voor het raam van de dagkapel aan de zijde Singelstraat, allerlei kwitanties en enige correspondentie. 

Ontwerp raam dagkapel

De r.k. Maria Magdalenakerk. Rechts de twee ramen van de dagkapel. Foto Hans Kruse

Kostbaar

Goedkoop was het werk van Geraedts zeker niet. Van Noort heeft bijvoorbeeld een rekening voor een muurschildering van duizend gulden van hem uit 1948, een zeer hoog bedrag destijds! Toch werd hij steeds weer gevraagd. In Warmond was een Groot Seminarie. Hij zat dicht bij het vuur, zijn klanten woonden als het ware om de hoek.

Netwerk

Ook in Goes bemerkte Van Noort dat Geraedts een sterk netwerk had. Tot zijn verrassing ontdekte hij dat de opdrachtgever hier pastoor R.M.A. Nieveen van Dijkum was. Een bekende naam voor hem, want de man was eerder pastoor in Leiden. En hij vond een rekening van drukkerij Van Elburg uit Warmond. Erg leuk, vindt hij, om hier in Goes iets uit zijn eigen plaats tegen te komen.

Geraedts en Gerrits

De pastoor begon met zijn opdrachten voor de verfraaiing van de kerk in 1943. Opmerkelijk natuurlijk, de oorlog was in volle gang. De opdracht was aanvankelijk verleend aan Piet Gerrits, maar die raakte zwaargewond door de bombardementen bij de slag om Arnhem en zo kwam het dat zijn bijna-naamgenoot ingeschakeld werd.

Resultaten

Een van de eerste resultaten van zijn onderzoek in Goes is dat de schilderingen in de r.k. kerk wel degelijk toe te schrijven zijn aan Pieter Geraedts, en niet, zoals vaak gedacht, aan diens vader Wijnand Geraedts, eveneens een bekende kerkschilder.

In 2015 hoopt André van Noort zijn onderzoek over Pieter Geraedts af te ronden. 

Dit interview is afgenomen in 2014.