Kaartenonderzoek archeologie - Dicky de Koning
Dicky de Koning was bij het Gemeentearchief om aan de hand van oude kaarten de geschiedenis van twee locaties te bepalen, het Tiendenplein in Goes en het Hoge Pad in Kloetinge.
Tiendenplein
Op het braakliggende terrein waar voorheen het tuincentrum Wagenaar stond, zijn nu plannen voor het bouwen van een restaurant en een bouwmarkt. Daarom moest er bodemonderzoek gedaan worden. Om te bepalen of er vervuiling aanwezig is en of het perceel archeologische waarde heeft (zoals resten van bewoning) zijn boringen verricht.
Het kaartenonderzoek dat Dicky de Koning nu doet, is om te kijken waar bewoning geweest is.
De locatie op een kadastrale kaart Goes circa 1829
Het te onderzoeken gebied ligt ten noorden van het Zwart Sluisje, dat er vandaag de dag nog steeds is.
Het Zwart Sluisje voerde vroeger het water van de Goese Polder af. Later is de polder verder aangeslibd. Uit deze kaart blijkt niets van vroegere bewoning op de locatie. Op een andere kaart, een kadasterkaart uit 1829, staat een driehoekje ingetekend en dat moest ze wel even nader onderzoeken. Was dat misschien een huisje, vroeg ze zich af.
Kadasterkaart uit 1829 met het driehoekje op de te onderzoeken plaats. Het met blauw ingetekende pijltje wijst naar het Zwart Sluisje.
Ze kwam er achter dat het driehoekje een toegang was om op twee percelen te komen. De afrit naar dat driehoekje ligt er nog steeds. De eigenaar van het naastgelegen perceel was ook de eigenaar van het inritje.
Uit de boringen was al niets van bebouwing gebleken en dat werd nu dus bevestigd. Vanuit de archeologie is er dus geen belemmering om iets nieuws te gaan bouwen.
Hoge Pad Kloetinge
De andere locatie die ze onderzocht, ligt in Kloetinge. Aan het Noordeinde is er het plan om een oud boerderijtje te slopen om plaats te maken voor een nieuw huis. Rondom de boerderij zijn boringen gedaan en het woonhuis bevat geen bijzondere oude elementen. Ze schatte in dat het achttiende-eeuws was. Nu zocht ze in oude kaarten naar aanvullende gegevens, wie woonden er, wanneer zou het gebouwd kunnen zijn.
Ze bekeek o.a. de kaarten van Van Deventer, Hattinga en het kadaster, en ook op de kaart van Laurens Boeren uit 1787 ontbreekt bebouwing op die plaats.
Op de kadastrale kaart van Leendert Paardekooper circa 1835 staat de boerderij echter wel ingetekend. Na vergelijken van de kaarten kwam ze tot de conclusie dat het eind achttiende eeuw gebouwd moet zijn. Haar verondersteling klopte dus.
Nu kijkt ze op meer gedetailleerde kaarten wie de eigenaren waren. Op een waterschapskaart uit de eerste helft van de negentiende eeuw vond ze dat er een schaapherder gewoond had, August Alewijn.
Perceel 271 is de boerderij van Alewijn, 270 zijn tuin en 272 zijn boomgaard.
De boringen hadden al uitgewezen dat het boerderijtje niet op een terp, maar wel op een natuurlijke hoogte gebouwd was. De kaarten ondersteunen deze conclusie. De oude zeedijk liep vroeger van noordelijk van 's-Heer-Arendskerke, ’s-Heer Hendrikskinderen dwars door Goes naar Kloetinge via het Hoge Pad en verder naar Kattendijke, Kapelle en Wemeldinge.
Het Hoge Pad was dus onderdeel van de zeedijk. Maar tegenwoordig ligt het pad laag. Menigeen zal zich over de naam verbaasd hebben. De oorzaak is naar alle waarschijnlijkheid een overstroming geweest, die via een kreek een heel stuk van de noordwestkant van Kloetinge weggeslagen heeft. Daardoor is er een laagte in het Hoge Pad, naast de boerderij en in het Noordeinde. Bij de sportvelden gaat het weer omhoog.
'Amateur'
Ze doet haar onderzoek in opdracht van een archeologisch bedrijf. Dicky de Koning is amateurarcheoloog, maar dat woord wordt tegenwoordig niet meer gebruikt vanwege de devaluatie van het woord amateur (dat eigenlijk liefhebber betekent). 'Vrijwilliger in de archeologie' heet het tegenwoordig. Ze heeft zich het vak zelf aangeleerd. Ze bekwaamde zich in oud schrift, om historische bronnen te kunnen lezen. En ze bestudeerde de literatuur. De boeken van professor Dekker natuurlijk, en eigenlijk wel ongeveer alle boeken over de geschiedenis van Zeeland.
Dicky de Koning is actief als bestuurslid voor de vereniging van vrijwilligers in de archeologie AWN Zeeland en schrijft artikelen. Voor de Spuije, de uitgave van Heemkundige Kring De Bevelanden, schreef ze eens een artikel over de mottes in Kloetinge. Dat artikel heeft ze er nog even bijgepakt, om te kijken hoe het ook alweer zat met de ontwikkeling van het landschap rond Kloetinge.
Oktober 2015
Helaas is Dicky de Koning onlangs overleden.
