Maatschappelijke stage - Pontes

Paul van Nieuwkerk vervulde bij het Gemeentearchief een maatschappelijke stage. Dertig uur lang, verdeeld over zeven dagen, heeft hij meegedraaid en allerlei taken uitgevoerd.

Burgemeester

Zo heeft hij een literatuuronderzoekje gedaan naar de relatie tussen Goes en Kingston upon Hull (nu: Hull (Engeland)). De burgemeester had het Gemeentearchief gevraagd om die gegevens. Paul vond inderdaad het een en ander in de boeken uit de bibliotheek van het Gemeentearchief. Tussen de twee steden was een handelsrelatie. Over zee werden oliën, zeep, steenkool, lood en staalslakken verhandeld. Dergelijke gegevens zijn bekend doordat van de middeleeuwse tol van Iersekeroord gegevens bewaard gebleven zijn. 

Oude teksten lezen

Ook echte oude archiefdocumenten heeft hij moeten lezen. Zo heeft hij in de rechterlijke archieven verslagen van ondervragingen over misdrijven doorgenomen.

Paul van Nieuwkerk
Paul van Nieuwkerk in de archiefbewaarplaats

Teksten uit de tachtiger jaren van de achttiende eeuw, maar hij kon ze toch vrij goed ontcijferen.  

Paul op zoek naar gegevens in de verslagen van rechterlijke archieven
Paul op zoek naar gegevens in de verslagen van rechterlijke archieven

De opdracht was om de personen die erin voorkomen te noteren, en globaal om wat voor soort zaken het ging. Wat hij zoal tegenkwam, was diefstal en belastingontduiking. 

Stamboom

Voor een vraag over een stamboom die per brief bij het Gemeentearchief binnengekomen was, moest hij de bevolkingsregisters van de negentiende eeuw in.  

RAZE inv.nr. 1704: Getuigenissen en interrogatiën in criminele en civiele zaken, 1779-1800
RAZE inv.nr. 1704: Getuigenissen en interrogatiën in criminele en civiele zaken, 1779-1800

De gezochte persoon was wel te vinden, maar niet alle informatie die de klant zocht. In de Goese boeken was af te lezen dat de persoon naar Borssele verhuisd was, en daar moest dus naar doorverwezen worden.  

Presentatie bijwonen

Paul heeft verder assistentie verleend tijdens een presentatie die archiefmedewerker Frank de Klerk in de studiezaal voor Probusclub De Bevelanden verzorgde. Demonstratiemateriaal aangeven bijvoorbeeld, zoals oude handschriften. En om koffie rond te delen, was hij ook niet te beroerd. Hij vond de presentatie interessant. Wat leuk was, was dat toen het in het verhaal over de stadsomroeper in de Eerste Wereldoorlog ging, er in de zaal iemand bleek te zitten wiens vrouw een kleindochter van de bewust stadsomroeper in Goes was.

Wethouder

Tijdens zijn stage had Paul ook een gesprek met de portefeuillehouder van het Gemeentearchief, wethouder Jo-Annes de Bat. Deze was benieuwd naar zijn ervaringen bij het archief en heeft hem het een en ander bijgebracht over de gemeente als organisatie.  

Licht werk

Paul zit in het derde jaar van het tweetalig gymnasium aan het Pontes College. Zijn maatschappelijke stage vervulde hij vlak voor de overgang naar het vierde jaar, omdat hij verwacht het erg druk te krijgen in dat jaar. Het tweetalig onderwijs kost behoorlijk wat extra tijd. Een maatschappelijke stage is landelijk niet verplicht, maar bij Pontes wel. Het gaat om licht werk, het is niet de bedoeling dat de leerlingen in een fabriek of in de bouw gaan werken. Maar wel bijvoorbeeld in de zorg, horeca of bij de scouting.  

Spreekbeurt in de Raadszaal

Of bij een gemeentearchief. Waarom koos Paul daarvoor? Hij is altijd al geïnteresseerd geweest in geschiedenis. Met het Gemeentearchief Goes kwam hij in aanraking, doordat hij met zijn klas een tentoonstelling in het Stadskantoor bezocht over de watersnoodramp van 1953. Hij raakte toen in gesprek met archiefmedewerker Frank de Klerk en dat klikte.

En zo kwam het dat hij, hij zat nog maar in groep 7 van de basisschool, een spreekbeurt over het Gemeentearchief hield. Helemaal zelf organiseerde hij toen dat zijn presentatie in de Raadszaal plaatsvond. Alle kinderen uit de klas en de leerkracht kwamen daar naar toe. En het jaar daarna hield hij een presentatie in het oude Stadhuis op de Grote Markt, over Jacoba van Beieren. Frank de Klerk begeleidde hem bij de voorbereiding van die presentaties. Paul bewaarde met die twee ervaringen goede herinneringen aan het archief en zo kwam hij op het idee zijn maatschappelijke stage hier te doen. Frank werd weer zijn begeleider natuurlijk.

Paul krijgt instructie van archiefmedewerker Jankees Jobse over hoe te zoeken naar de juiste bevolkingsregisters
Paul krijgt instructie van archiefmedewerker Jankees Jobse over hoe te zoeken naar de juiste bevolkingsregisters

Onzin

Een voorstander van het fenomeen maatschappelijke stage was Paul niet. Vorig jaar schreef hij nog een opstel waarin hij zich fel uitsprak tegen deze stage. Het verplichte karakter ervan vond hij niets en hij kon zich niet voorstellen wat je eraan hebt om dertig uur in een organisatie mee te draaien. Volkomen onzin. Daar denkt hij nu toch iets anders over. Hij heeft zijn stage ervaren als interessant en gezellig. Vindt hij een archief dan niet stoffig? Nee, het is leuk om te zien wat mensen vroeger opgeschreven hebben. En als je zo'n archiefdoos voor je hebt, dan is het een verrassing wat eruit komt.

Techniek 

Je zou verwachten dat Paul straks geschiedenis gaat studeren. Hij heeft de interesse en hij staat gemiddeld een 8,5 voor het vak. Toch gaat hij iets anders doen. Geschiedenis heeft hij niet meer in zijn pakket. Dat komt vooral doordat hij economie helemaal niets vindt. Het wordt techniek, een betapakket dus. 

 

Juli 2014

Paul van Nieuwkerk 2