Missalen
In het Gemeentearchief van Goes zijn drie middeleeuwse missalen opgeborgen. Deze misboeken werden handgeschreven door monniken en gebruikt tijdens misdiensten in de katholieke kerk. De missalen geven ons inzicht in hoe godsdienst beoefend werd in de middeleeuwen.
Het kleinste en oudste missaal werd aan het einde van de veertiende eeuw vervaardigd, de andere twee missalen werden halverwege de 15e en begin 16e eeuw gebruikt in de Grote of Maria Magdalenakerk. Tot de reformatie eind 16e eeuw werden de boeken gebruikt ter ondersteuning bij het voordragen van de mis. Goes viel toen onder het bisdom Utrecht.
In Goes kunnen we gelukkig zeggen dat de beeldenstorm er relatief mild aan toe ging. Er zijn veel missalen verloren gegaan in deze periode, maar de Grote Kerk is op een vrij rustige manier leeggeruimd. Helemaal onbeschadigd zijn ze de tijd alleen niet doorgekomen, gezien er bladzijden ontbreken uit de misboeken.
Over het algemeen zijn de kunstschatten teruggebracht naar de families die ze geschonken hadden, en de missalen zijn opgehaald uit het klooster en de Grote Kerk en naar het stadhuis aan de Grote Markt gebracht. Hier werden ze eeuwenlang bewaard. Tegenwoordig liggen de missalen in het Gemeentearchief van Goes.
Bekijk de boeken digitaal
In 2022 zijn de missalen gerestaureerd en zijn ze teruggekeerd naar het Gemeentearchief. Daarnaast zijn de missalen gedigitaliseerd, zodat geïnteresseerden en onderzoekers de boeken nu online kunnen bekijken en ze de eeuwigheid tegemoet kunnen gaan. Geïnteresseerd in de gedigitaliseerde boeken? Bekijk ze via de onderstaande links. Ook kunt u hier de documentaire 'Gregoriaans in Goes' bekijken over de restauratie van de missalen.
Onderzoek Universiteit Utrecht
Dr. Bart Jaski, conservator handschriften en docent middeleeuwse paleografie aan de Universiteit Utrecht, heeft samen met studenten de missalen beschreven en onderzocht. De onderzoeken naar de missalen zijn hieronder te lezen.
